Ako bismo pitali većinu naše populacije kako bi definisala imunitet, većina bi odgovorila vjerovatno sa „otpornost“ ili „odbrana“. U suštini to je i jeste prevod latinske riješi immunitas. Zadatak našeg imunog sistema jeste prije svega da nas brani od stanovnika mikrosvijeta i njihovih subpartikula kojima smo okruženi.

Imuni sistem je dosta kompleksan, difuzno raspoređen u ljudskom tijelu (što je i logično s obzirom na funkciju), nama u tančine još uvijek nedovoljno poznat i, usudiću se reći, jedan od naintrigantijih sistema Homo sapines-a. Težak je cc 1 kg – kažu stručnjaci entuzijasti koji su se bavili čak i utvrđivanjem njegove približne ukupne mase.

Sa dijelom imunog sistema se rađamo (tzv. urođeni ili nespecifični imunitet), a dio stičemo tokom života (tzv. stečeni ili specifični imunitet, ključan za zaštitu od patogena). Ova dva dijela imunog sistema se prožimaju, nadopunjuju i prosto se ne mogu posmatrati odvojeno.

Razlikujemo dva tipa odbrambenih mehanizama našeg imunog sistema – humoralni i ćelijski tip. Humoralna odbrana počiva na supstancama koje su rastvorljive u tjelesnim tečnostima i može biti nespecifična i specifična (antigenom indukovana) – antitijela. Mehanizmi ćelijske odbrane svode se na hiperplaziju, fagocitozu, citotoksičnost i na reakcije odbacivanja transplantata. 

 I sve ovo gore navedeno zvuči fantastično, mi živimo bezbrižno, imuni sistem nas čuva od opakog mikrosvijeta. Zaista bi bilo fantastično da ovaj važni sistem svjesno ili nesvjesno, voljno ili nevoljno svakodnevno ne kompromitujemo raznoraznim stresnim situacijama. Dakle štit je probojiv i relativno lako iz kategorije imunokompetentne prelazimo u kategoriju imunokompromitovane humane jedinke, a takva nas je u manjoj ili većoj mjeri, danas većina. 

Revoluciju u humanoj podršci razvoju stečenog imuniteta napravila je ideja vakcinacije tj. vještačke imunizacije, namjernog izlaganja jedinke neživom, dovoljno oslabljenom patogenu ili njegovom specifičnom dijelu. Već preko dvije godine borimo se sa ozbiljnom pandemijom i ko zna u kojem smijeru bi ta borba otišla da na tržište nisu stigle vakcine i da se solidan broj ljudi nije vakcinisao.

 Predstoji nam sezona u kojoj smo zbog prirode stvari podložniji zarazi virusom gripe. Vakcine bi trebale biti dostupne i na našem tržištu, bez obzira na sve izazove današnjce. Starije osobe, osobe koje pate od hroničnih oboljenja, onkološki pacijenti su ciljne kategorije kada je ova vrsta imunizacije u pitanju.

Unos vitamina, minerala i drugih supstanci koje omogućavaju imunitetu da obavlja svoju funkciju, bilo ishranom bilo putem suplemenata, je u ovo doba godine takođe pametan izbor. U svrhu prevencije dobro je povećati unos vitamina C, vitamina D, vitamina B kompleksa, beta glukana, cinka, selena i probiotika. Svima nam je dobro poznat pozitivan uticaj vitamina C na apsorpciju gvožđa što može poboljšati krvnu sliku, kao i na imuni sistem što može ojačati ogranizam povećanjem aktivnosti odbrambenih ćelija.
Kako smo tokom zimskih mjeseci skloni nedostatku vitamina D, njegov dovoljan unos je od posebnog značaja ako uzmemo u obzir da ima dokazan uticaj na stimulisanje rada imunog sistema. Takođe se pokazao korisnim u smanjenju tegoba kod pojedinih autoimunih bolesti.

Ako infekcija već nastupi vrlo korisnim se mogu pokazati pčelinji proizvodi tipa matične mliječi, kao i aminokiseline odnosno proteini. Proteini su bitni za izgradnju ćelija imunog sistema, tako da je tokom bolesti i oporavka posebno značajan njihov dovoljan unos. Matična mliječ, kao prirodan proizvod, je sigurna za primjenu za sve osobe koje dobro podnose pčelinje proizvode. Djeluje antioksidativno i smanjuje upalne procese, a korisna je i u jačanju imuniteta nakon hemoterapije. 

Dakle, i naš štit dozvoljava da se zaštiti, ali treba misliti na vrijeme. Podržimo ga kroz pozitivan stav prema životu, kroz vještačku imunizaciju i najzad, kroz suplementaciju .

Mr. pharm. Snežana Vujanović, Mr. pharm. Tamara Devetak